... خداوند بود که نمرود بیاختیاربه ستایشخدای ابراهیم پرداخته، گفت ... خود، قائمبهذات حقّ است. دست‌یابی به این مرحله ایمان، از اختیارخارج ... ؛ بلکه صلاح ذاتبه معنای استعداد کامل برای دریافت هرگونه خیر و سعادت ...
... آن اوصاف را باید به معنایی قائمبهذات خدا راجع دانست. ابن ... بنابراین عملی که انسان بهاختیار می‌کند، از دو شأن ... دریافت او از اختیار خویش است. اشعری به اصل اختیار تصدیق داشت و ... اکتسابی نیز همچون افعال اختیاریبه خلق الهی و کسب ...
... آن‌ها کمترین تأثیری ندارد. ... اختیار ... اختیار، مصدر باب افتعال، از ... حقیقت یا به حسب گمان خیربه شمار می‌آید. اختیار، در اصطلاح، ... اند، آدمی نه به اجبار، بل بهاختیار کردارهای خود را انجام ... خوردن و نوشیدن، قائمبهذات او نیست؛ بلکه قائمبه فاعل خوردن و ...
... مطلق ندارد، بلکه لازمه ذات او اختیار افاضه خیرات است و معنای اراده ... اراده حق که متعلق بهخیرات است عین ذات مقدس است؛ مضافاً بر ... امری حادث و قائمبهذات خود می‌دانند، نه قائمبهذات خداوند و برخی ... مخلوقات با ذات الهی از آن حیث که حبّ بهخیر و کمال ...
... فعل نیز از مبادی افعال اختیاریبه شمار می‌رود و گفته ... . خالق و مؤثر مستقل و قائمبهذات، جز خداوند نیست و اگرچه ... عدل الهی و اثبات اختیار انسان به «تفویض» گراییده‌اند؛ چنان‌که ... قرآن هدایت و ضلالت به مشیت و اختیار انسان واگذار شده است ...
... و حالت و نسبت آن بهذات می‌توان یافت؟ و ... ذاتی غیر محدود است، ذاتِ فرد امتناع دارد از ... است. وجود به معنای دوم طردکننده عدم، خیر محض و مؤثر ... موجودیت از وجودی که حقیقتی قائمبهذات است انتزاع می‌شود؛ ... وجود است، زیرا وجود قائمبهذات است؛ ولی مفهوم موجودیت ...
... است، در مسئله جبر و اختیار ، با نظریه اشعری مخالفت کرده ... ضمن رد نظریه کسب ، نظریه اختیار را بر پایه اسباب و ... دانند که حادث و غیر قائمبهذات اوست. آنان کلام خداوند را ... میان حرکت اضطراری و حرکت اختیاری فرق گذاشته‌اند. گروه دیگری ...
